LINH MỤC CỦA NGÀN NĂM THỨ BA

ĐGM Timothy M. Dolan - Dịch giả: Pt Giuse Trần Văn Nhật

Phần I: Sống Đời Kitô Hữu
SÁM HỐI

(Đoạn trích Kinh Thánh: Joel 2:12-13)

Tên Gene Hamilton có thể xa lạ với bạn nếu bạn không ở trong tổng giáo phận Nữu Ước hoặc chưa đọc cuốn A Priest Forever (Linh Mục Đời Đời) của Cha Benedict Groeschel. Gene là một chủng sinh tại Đại Chủng Viện Thánh Giuse ở Dunwoodie của tổng giáo phận. Qua các dữ kiện người ta được biết anh là một chủng sinh tốt lành, một thanh niên dễ mến và thành thật, anh rất mong muốn trở thành một linh mục. Anh bị mắc bệnh ung thư, và những năm cuối cùng của cuộc đời anh quả thật là thập giá cho anh--đau đớn, gầy mòn, hy vọng tiêu tan sau những lần giải phẫu và chữa trị. Qua cuộc chiến đấu can đảm ấy sự thánh thiện của anh ngày càng tỏ lộ, và tôi cốt ý nói như vậy.

Trong sự đau đớn, thống khổ và hao mòn sức lực, một con người có đức tin sâu đậm, một đức cậy không thể bị khuất phục và một đức mến xác thực đã xuất hiện; một chủng sinh siêng cầu nguyện, không bao giờ than phiền, thường nghĩ đến nhu cầu và khó khăn của người khác hơn là của chính mình. Một người được thúc giục bởi khát vọng duy nhất là được kết hợp với Chúa Giêsu trong sự thống khổ và sự chết của Người, với hy vọng rằng khát vọng đó sẽ được thể hiện khi là một linh mục. Gia đình, bạn hữu của anh ai nấy đều mong mỏi một phép lạ; nhiều người, kể cả các bác sĩ và y công thường nói với anh, “Chắc chắn là anh sẽ chống trả được.” Hàng chục người thấy anh là một con người quá tốt lành, quá trong trắng và quá thánh thiện để phải chết quá trẻ và quá đau đớn, họ đều cầu xin cho anh được bình phục.

Vài tháng Giêng 1977, Gene Hamilton quá yếu nên không thể hành hương đến Rôma cùng với các bạn từ Dunwoodie. Đức Giám Mục Edwin O'Brien, một con người thực tế và chín chắn, cùng với Cố Hồng Y John O' Connor, đã đến Thánh Bộ Giáo Dục, một cơ quan của Tòa Thánh, để xin phong chức linh mục cho Gene Hamilton nếu bệnh anh nặng hơn, và đã được miễn chuẩn. Khi trở về Nữu Ước, Đức Giám Mục O'Brien đến thăm anh trong bệnh viện, và sau khi biết về tình trạng của anh, với sự chấp thuận của Đức Hồng Y O' Connor, người đã tấn phong chức sáu và chức linh mục ngay trên giường bệnh cho anh. Hai giờ sau, Cha Gene Hamilton đã trút hơi thở cuối cùng, mới hai mươi bốn tuổi.

Cuộc chiến đấu lâu dài và cái chết của anh đã làm nhiều người xúc động. Hàng chục người kể lại sự kiên nhẫn chịu đựng của anh, sự gần gũi với thập giá Đức Kitô của anh, sự tin tưởng vững bền của anh rằng điều quan trọng nhất là “Đức Kitô, và thập giá của Người.” Hiển nhiên, trong thời gian nằm bệnh viện anh đã cầu nguyện nhiều. Một trong những việc đạo đức anh ưa thích là ngắm đàng Thánh Giá. Sau cùng, vì quá yếu không thể đến được nhà nguyện, anh mệt nhọc lê bước trên hành lang bệnh viện kéo lết theo bình nước biển và bình dưỡng khí, và dừng chân tại mười bốn phòng bệnh, coi đó là một chặng đau khổ, với nhận thức rằng trong sự đau khổ của mỗi bệnh nhân ung thư là Đấng Cứu Thế đang đổ máu trên via crucis. Đối với Gene Hamilton, cuộc đời của anh có ý nghĩa, có mục đích--sự đau khổ của anh có sức cứu độ--nếu kết hợp với sự thống khổ và cái chết của Đức Giêsu. Và toàn thể giáo phận Nữu Ước đều nghĩ rằng vị linh mục hai giờ đồng hồ này, quá đồng hình dạng với Đức Kitô trên thập giá khi còn sống thì giờ đây quả thật anh là một người được chia sẻ sự phục sinh với Người.

Được kết hợp với Đức Giêsu trong cái chết của Người nên chúng ta cũng có thể được kết hợp với Người trong sự sống lại… Đức Giêsu và Giáo Hội mong muốn mọi linh mục đều giống như Cha Gene Hamilton, đồng hình dạng với Đức Giêsu trong sự thống khổ và cái chết của Người. Nhân đức hối lỗi thật căn bản trong cuộc đời của mỗi một môn đệ đích thực, một nhân đức đặc biệt cần thiết trong cuộc đời một linh mục.

Nhân đức hối lỗi--gọi đó là từ bỏ mình, hãm mình, xả thân--nó có nghĩa kềm chế, thuần phục, kiểm soát, chết đi những khao khát, những an nhàn, những tham muốn, những đói khát nhục dục của thế gian để sống một cách tự do hơn và thân mật hơn với Đức Giêsu. Nó không phải là một đức tính phổ thông ngày nay. Nhưng trước đây, nó cũng vậy. Như cách đây nhiều thế kỷ Thomas à Kempis đã viết trong cuốn Imitation of Christ (Noi Gương Đức Kitô):

Chúa Giêsu luôn luôn có nhiều người yêu mến nước trời, nhưng ít người muốn vác thập giá. Chúa có nhiều người mong muốn sự khuây khoả, nhưng ít người muốn thử thách. Chúa tìm thấy nhiều người muốn ngồi dự tiệc với Người nhưng ít người muốn ăn chay. Tất cả đều muốn hạnh phúc với Người, những ít người muốn chịu đau khổ vì Người. Nhiều người theo Chúa đến bẻ bánh, nhưng ít người muốn uống chén thống khổ của Người. Nhiều người tôn sùng phép lạ nhưng ít người tôn sùng thập giá.

Sự hối lỗi chưa bao giờ được nhiều người ưa chuộng, nhất là ngày nay. Tôi tự hỏi tại sao thời đại ngày nay tự cho mình thoát khỏi lời mời gọi hãm mình, từ bỏ mình. Đó có phải vì mất cảm thức tội lỗi, mà đương nhiên nó làm cho sự xả thân trở nên vô dụng, vì một trong những lý do chúng ta hối lỗi là để đền bù cho tội lỗi của mình? Đó có phải là tư duy của phong trào New Age (Thời Mới) mà nó xem mọi khát khao và ham muốn của con người đều tốt và đáng được thỏa mãn? Đó có phải là vì sự ma quái của chủ nghĩa thế tục và chủ nghĩa duy vật? Hay chỉ là thuần tuý chủ nghĩa khoái lạc? Có thể là một sự mất mát cảm thức siêu nhiên, bởi vì con người ngày nay điên cuồng tập từ bỏ mình qua việc ăn uống kham khổ và tập thể dục vì ích lợi cho sức khỏe thể xác. Tôi không biết lý do tại sao thời đại này coi thường giá trị tinh thần của việc hối lỗi, vì điều luôn ám ảnh chúng ta là những lời của một người duy nhất có thể thay đổi tất cả:

“Nếu các con không sám hối các con sẽ hủy diệt!”
”Nếu các con không vác thập giá mình mà theo Thầy, các con không thể là môn đệ của Thầy. “

Như Đức Thánh Cha đã giảng một vài năm trước đây vào Thứ Tư Lễ Tro tại Santa Sabina: “Khi chúng ta quên nhu cầu sám hối, sự từ bỏ mình, và sự hy sinh, chúng ta quên đi sự kiện về tình trạng tội lỗi của chúng ta. Khi chúng ta không nhớ mình là kẻ có tội, chúng ta quên rằng chúng ta cần đến Đức Kitô. Và khi chúng ta quên rằng chúng ta cần đến Đức Kitô, chúng ta mất tất cả!”

Hoặc, như người nói với những ai đang chuẩn bị chịu chức linh mục trong tông huấn Pastores Dabo Vobis: “Đức Giêsu Kitô, người đã đưa lòng khoan dung mục vụ đến mức tuyệt hảo trên thập giá với sự hy sinh tận tuyệt là gương mẫu và nguồn mạch của mọi nhân đức--mà linh mục được mời gọi để sống--trong lòng khoan dung mục vụ. Phù hợp với lời của Thánh Phaolô--linh mục phải có cùng 'tâm trạng với Đức Kitô, ' hy sinh tận tuyệt chính mình để khám phá, trong khoan dung đó là sự vâng phục, sự khiết tịnh và khó nghèo, là con đường hợp nhất cao sang với Thiên Chúa và liên kết với dân Người” (Số 30).

Đối với tôi, dường như sự hối lỗi có thể xảy đến qua ba phương cách:

1. Thứ nhất, khi chúng ta tự ý luyện tập việc hành xác.
2. Thứ hai, khi chúng ta chấp nhận bị thế gian khước từ vì trung thành với Phúc Âm.
3. Thứ ba, khi chúng ta can đảm chấp nhận mọi nghịch cảnh và buồn phiền đương nhiên xảy đến trong đời sống.

Tôi muốn nói thêm về mỗi một phương cách trên về sự hối lỗi nhất là trong đời sống của một linh mục.

Chúng ta đồng hình dạng với sự thống khổ và cái chết của Chúa Giêsu bởi tự do chấp nhận hành động từ bỏ mình. Đây là kiểu sám hối thường liên hệ với Mùa Chay, khi chúng ta tự ý từ bỏ loại thức ăn, thuốc lá, thú tiêu khiển, hoặc thú vui chính đáng, hoặc cố tập lấy một điều mà chúng ta thấy khó khăn, tỉ như thức dậy sớm hoặc đi bộ thay vì đi xe.

Đặc biệt loại sám hối đầu tiên này mà ngày nay ít người ưa chuộng. Những ai lớn tuổi có thể nhớ khi loại sám hối này được Giáo Hội ban bố, buộc phải kiêng thịt các ngày thứ Sáu quanh năm và ăn chay mọi ngày trong mùa Chay. Những bó buộc này không còn nữa, đó là một biện pháp nhằm gột rửa các động lực của chúng ta nhưng không giảm bớt việc tình nguyện sám hối. Không may, chúng ta đã đánh mất thói quen này.

Nhưng dù như vậy, có thể nói chắc chắn rằng các hành vi tự ý từ bỏ mình là con đường độc nhất để lớn lên trong sự thánh thiện. Thật khó để tìm thấy một vị thánh mà không có những thói quen hành xác đặc biệt trong sinh hoạt tinh thần. Tôi rất cảm động khi đọc tiểu sử của Đức Phaolô VI và biết người mặc áo nhặm như một hành động sám hối. Dầu sao đi nữa, vì linh mục được định nghĩa là một người thật sự muốn nên thánh, chúng ta có thể kết luận rằng các hành vi tự ý từ bỏ mình phải là một phần trong đời sống của mọi linh mục.

Tại sao các hành vi từ bỏ mình lại hữu hiệu trong sự thăng tiến tâm linh? Các thần học gia khổ hạnh cho chúng ta vài câu trả lời. Thứ nhất, việc hành xác giúp chúng ta cảm thấy gần với sự thống khổ của Đức Kitô hơn. Sự khó chịu tạm thời và mau qua gây nên bởi sự từ bỏ chính mình nhắc nhở chúng ta về tình yêu của Chúa Giêsu được thể hiện thật bi thương trong việc tự ý hy sinh cao độ trên thập giá của Người. Thứ hai, từ bỏ điều gì thường để lại một khoảng trống trong đời sống và rồi như người xưa thường nói, khoảng trống ấy sẽ được Thiên Chúa lấp đầy. Thứ ba, tự ý khước từ niềm vui chính đáng giúp chúng ta có thể khước từ những niềm vui bất chính. Thí dụ, nếu tôi có thể nhịn ăn cà-rem thì tôi cũng có thể kềm hãm được miệng lưỡi đừng nói điều xấu xa. Nói cách khác, chúng ta tự rèn luyện mình để khước từ một sự an nhàn chính đáng và rồi chúng ta có thể khước từ được những cám dỗ sau này, nhờ ơn của Chúa.

Ở đây là một sự khôn ngoan thực tiễn, hữu hiệu và đơn giản, được Kinh Thánh hỗ trợ. Theo truyền thống và gương của Chúa Giêsu, chính Người ăn chay. Cho phép tôi nhắc đến ba lãnh vực đặc biệt mà hành động từ bỏ mình thật thích hợp cho các linh mục.

1. Sự hy sinh thời giờ. Thật khó tìm thấy một sự tiện nghi nào quý giá hơn thời giờ, và sự sám hối mà một linh mục tốt lành phải luôn luôn yêu chuộng là hy sinh thời giờ.

Thời giờ để cầu nguyện với Chúa! Henri Nouwen có lần định nghĩa cầu nguyện là “lãng phí thời giờ với Chúa.” Thật hy sinh là dường nào khi những người thực tế như chúng ta đã tự ý hành xác bằng cách trao cho Chúa thời giờ trong sự cầu nguyện. Tôi nhớ lần đầu tiên tham dự tám ngày tĩnh tâm theo phương pháp của Thánh Y Nhã. Ngày đầu tiên tôi thật khó khăn để suy niệm trong bốn giờ đồng hồ. Ngày hôm sau tôi báo cáo lại điều đó cho vị giám đốc, lý luận rằng tôi cần phải thực tế và vì vậy phải cắt bớt thời giờ đi, thay vì một tiếng chỉ còn bốn mươi lăm phút. Và rồi người quy định bốn lần một tiếng mười lăm phút (4 x 1.15=5giờ) cầu nguyện cho ngày hôm ấy, vì người cho tôi biết rằng Thánh Y Nhã nhấn mạnh rằng chúng ta phải thêm vào quãng thời gian mà chúng ta muốn cắt bớt. Không cần phải nói, tôi không dám than phiền nữa!

Trung thành với khoảng thời gian cầu nguyện hằng ngày, kinh nhật tụng và chiêm niệm, ngay cả khi dường như chẳng có gì thay đổi, có thể là một sự hy sinh thời giờ thực sự, nhưng là điều thích hợp nhất cho linh mục. Thỉnh thoảng mọi người chúng ta đều thắc mắc không biết đồng hồ có sai không khi chúng ta gắng gượng vượt qua thời gian cầu nguyện được ấn định. Đó là một hành động sám hối thật thích hợp cho chúng ta, hy sinh thời giờ, “lãng phí thời giờ với Chúa” trong sự cầu nguyện.

Chúng ta cũng hy sinh thời giờ cho dân Chúa. Những đòi hỏi đối với thời giờ của chúng ta! Một linh mục thật mong ước được một buổi tối đơn độc, một buổi chiều không có ai điện thoại hay có người đến quấy rầy, một ngày không có hẹn với ai. Một lần nữa, chúng ta được yêu cầu hy sinh thời giờ, tự ý từ bỏ điều gì đó thật quý giá để phục vụ dân Chúa. Điều này thật đúng với một linh mục giáo xứ là người mà dân chúng trông đợi sự hiện diện của người. Woody Allen đã nói “một nửa đời người là chỉ để có mặt,” và điều đó rất đúng với linh mục giáo xứ. Có mặt ở đó, sau Thánh Lễ, trong cuộc họp, trong lớp học, trong nhà giáo dân, ở bệnh viện, ở nhà quàn, nhà dưỡng lão, ở sân chơi, trận đấu banh, giải trí, buổi liên hoan, v. v. “Cha có thể đến đó được không? Cha sẽ đến đó chứ? Chúng con sẽ đợi cha!” Sự hiện diện của linh mục! Nó mời gọi một hy sinh thời giờ thực sự, mà có thể là hành động hối lỗi.

2. Kiểu cách hối lỗi thứ hai rất cần thiết cho sứ vụ linh mục là sự đơn giản của đời sống. Đức Ông John Tracy Ellis có lần nói trong cuộc họp các linh mục, “Lối sống xa hoa và phong lưu nơi các linh mục có lẽ là nguồn tiếng xấu đối với tín hữu nhiều hơn là sự sa ngã xác thịt hay say sưa rượu chè.” Tôi e rằng đó là sự thật. Tất cả chúng ta đều nản lòng khi thấy các linh mục lái những chiếc xe cáu cạnh, ăn tại những nhà hàng sang trọng nhất, gia nhập những câu lạc bộ có thanh thế, đi nghỉ hè ở những nơi xa lạ, mặc những quần áo đắt tiền nhất. Dân chúng không mong muốn chúng ta phải trở nên nghèo nàn, nhưng họ mong chúng ta sống đơn giản. Tôi đề nghị với các bạn rằng một đời sống thanh bạch thực sự sẽ đưa đến sự tự ý từ bỏ mình, vì theo lẽ tự nhiên một linh mục thích no nê, ấm áp, và ươn lười. Như vậy, học cách từ bỏ một số tiện nghi, của cải và đỏm dáng để bảo vệ sự đơn giản của chúng ta là một bài học căn bản của linh mục.

3. Lãnh vực thứ ba của sự tự ý hối lỗi thích hợp nhất cho linh mục là liên tục chiến đấu với phần tối tăm, chưa được giải thoát của chúng ta. Như Fulton Sheen đã nói, “Thánh nhân chỉ là một tội nhân đã phục hồi.” Một linh mục khôn ngoan thì phải biết rõ về những yếu đuối, những xu hướng tội lỗi, phần tăm tối của mình. Tất cả chúng ta, tuy đã được cứu chuộc, vẫn có những ác thần len lỏi vào, và bước đầu tiên để chiến thắng là phải nhận diện được chúng. Vì vậy đời sống chúng ta trở nên một cuộc chiến liên tục để kiểm soát chúng, để biết chắc rằng chỉ có Đức Giêsu, và không có ai cũng như không có gì khác, làm chủ được chúng ta. Sự hy sinh phải đến vì đó là việc khó khăn! Chúng ta không thể thiếu cảnh giác và ngừng kiểm soát chính mình! Ngay khi nghĩ rằng chúng ta vững mạnh và làm chủ được bản chất tội lỗi chúng ta là khi đó chúng ta sắp sửa sa ngã.

Điều gì ẩn nấp kín đáo trong suốt cuộc đời bạn? Sự lười biếng, nóng nẩy, dâm ô, muốn được danh tiếng và thanh thế, lời nói cay độc, thích uống rượu, ham mê ăn uống? Tất cả chúng ta đều có một hoặc hai, hay ba những thứ này, những tâm trạng nguy hiểm. Để kiểm soát chúng, tiết chế chúng, đó là một cuộc chiến lâu dài đòi hỏi sự hy sinh.

Tôi nhớ có lần trong đại chủng viện khi Đức Hồng Y John Carberry, đức tổng giám mục của St. Louis, đến nói chuyện với chúng tôi về đời sống linh mục. Giờ đây, Đức Hồng Y Carberry là một trong những người đạo đức, thánh thiện bạn cần phải gặp. Sau cuộc nói chuyện, người yêu cầu nêu câu hỏi, và một trong những chủng sinh hỏi. “Thưa Đức Hồng Y, khi nào thì một linh mục chấm dứt những tư tưởng xấu và không bị cám dỗ đối với đức trong sạch?” Tất cả mọi người đều há hốc miệng kinh ngạc! Không ai lại hỏi một đức hồng y như vậy. Nhưng, không chút ngập ngừng đức hồng y trả lời, “Ô, khoảng năm phút sau khi chúng ta được coi là đã chết.” Người đạo đức nào biết rõ cuộc chiến đấu với tội lỗi thì không bao giờ được ngừng nghỉ. Và không thể nào chiến thắng nếu không có sự từ bỏ mình.

Bây giờ, trước khi kết luận phần đề cập đến sự tự ý hối lỗi, hãy cho phép tôi nhắc lại một vài cảnh giác:

1. Trong khi hiển nhiên là mọi người chúng ta đều phải yêu quý sự hành xác, nhưng nên khôn ngoan bàn thảo với cha linh hướng. Có khi chúng ta quá đáng về việc hối lỗi. Nếu các hành vi tự nguyện hành xác ảnh hưởng đến sức khỏe, làm mất sinh lực hay khiến chúng ta càu nhàu gắt gỏng, các hành vi ấy phản tác dụng.
2. Hãy thận trọng đối với sự kiêu ngạo! Đôi khi sự tự ý hối lỗi có thể trở nên phản tác dụng khi chúng ta bắt đầu tự tán dương mình vì trở nên anh hùng vì Chúa. Nếu sự yêu quý việc hành xác khiến chúng ta chú ý đến chính mình, các hành vi ấy phản tác dụng. Như Thánh Piô Pietrelcina đã nói: “Sự hãm mình không phải là món quà chúng ta dâng cho Chúa, nhưng là để Chúa thi hành nhiều điều hơn nữa cho chúng ta!”
3. Trong truyền thống Công Giáo, tự ý hối lỗi thì thật có ích khi nó dẫn đến sự bác ái đối với người nghèo, các hành vi thương xót đối với những người có nhu cầu. Như Thánh Phêrô Chrysologus đã nói: “Khi bạn ăn chay, nếu lòng thương xót của bạn mỏng manh thì kết quả thu hoạch được cũng mỏng manh; khi ăn chay, những gì bạn cho đi vì lòng thương xót sẽ tuôn tràn vào kho lẫm của bạn… Hãy cho người nghèo, đó là bạn cho chính bạn. Bạn sẽ không được phép giữ những gì mà bạn từ chối không cho người khác.”

Chúng ta được mời gọi hối lỗi bởi sẵn sàng chấp nhận những khó khăn và chống đối xảy đến khi chúng ta trung thành với Phúc Âm.

Thành Thánh thì đầy những gương mẫu của những người trổi vượt trong loại hy sinh này. Chúng ta gọi họ là các vị tử đạo. Họ hy sinh mạng sống vì niềm tin của họ va chạm với những giá trị đương thời.

Vào năm 1997 khi ở Hoa Kỳ, tôi sống với Đức Hồng Y O'Connor. Một trong những linh mục thân cận với người cho biết, bất kể sự phản đối của đức hồng y, sở Cảnh Sát Nữu Ước thường có hai nhân viên an ninh chìm đi cạnh người khi xuất hiện trước công chúng vì có nhiều đe dọa đến tính mạng của người. Hãy nghĩ đến gánh nặng mà cố hồng y phải chịu vì thái độ thù nghịch đó. Tại sao? Vì người hăng hái bảo vệ các thai nhi và thường đặt các câu hỏi sâu sắc về vấn đề đồng tính luyến ái.

Hoặc hãy nghĩ đến Cố Hồng Y Joseph Bernardin, là người phải gánh chịu những lời cáo buộc nặng nề đầy độc ác và thô bỉ được đưa ra bởi một linh mục, là người ghét cay ghét đắng người chỉ vì điều mà linh mục này gọi là “các chính sách phóng khoáng”. Đó là điều tôi muốn nói: hai linh mục can đảm phải đối diện với sự phiền nhiễu và khủng bố vì các người trung thành với Phúc Âm của Chúa Kitô. Giờ đây, nó không phải là sự tự ý hối lỗi, vì không ai trong các người yêu cầu điều đó. Loại hành xác này đến với các người chỉ là một hậu quả của các nguyên tắc đạo đức.

Và như vậy loại hành xác hối lỗi này sẽ xảy đến cho bất cứ linh mục nào xứng là muối men. Không lâu sau khi được chịu chức bạn sẽ bị ai đó dồn vào góc tường vì họ thấy khó chịu với lập trường cứng rắn của Giáo Hội đối với việc phá thai, hay ai đó thấy nóng mặt vì Đức Thánh Cha xin khoan hồng cho một tử tội sắp bị hành quyết. Bạn có thể bị phiền nhiễu bởi ngay cả trong đàn chiên, từ những người mắng nhiếc bạn vì từ chối không hỗ trợ sự tấn phong cho phụ nữ, với những người mà họ nghĩ bạn là tân thời vì bạn chấp nhận và cỗ vũ sự canh tân phụng vụ chính đáng của Công Đồng. Hãy sẵn sàng đối phó với điều đó! Thời gian mà các linh mục được coi là quá cao quý hay quá thánh thiện để khỏi bị châm chọc, bị chỉ trích hay bị nhạo cười đã qua rồi. Một linh mục nói với tôi rằng họ bắt đầu phải đeo tấm bia trên áo vì các linh mục bị tấn công đủ mọi phía.

Nếu chúng ta không kết hợp điều đó với sự bách hại và khước từ vô cùng mà Chúa Giêsu đã cảm nghiệm trong cuộc thống khổ của Người thì chúng ta sẽ kiệt quệ. Hãy nhớ đến câu nói hùng hồn của Đức Phaolô VI: “Khi khó để trở thành một Kitô Hữu, đó là lại là lúc dễ để trở thành Kitô Hữu. Và khi dễ để trở thành Kitô Hữu, lúc đó lại khó để trở thành Kitô Hữu.” Chúng ta thường có khuynh hướng giải thích sự tẩy chay và chống đối như các dấu chỉ thất bại, trong khi theo chế độ nghịch lý của Kitô Giáo đó là những chứng tích của tinh thần môn đệ đích thực. Khi chúng ta đối diện với các mũi tên tấn công vì sự trung thành với Đức Kitô, chúng ta chia sẻ thập giá với Người. Hãy nhớ điều Thánh Phaolô nói, bài học lớn nhất của thập giá là Đức Giêsu đã có thể tránh được, nhưng thay vào đó Người đã tự ý chấp nhận để chứng tỏ nồng độ tình yêu của Thiên Chúa và sự ghê sợ của tội lỗi.

Chúng ta cũng có thể thoát khỏi thập giá, và chìm vào một loại rao giảng và kiểu cách mục vụ nhạt nhẽo, an nhàn, cảm thấy hài lòng. Như Thomas Reeves, một người viết tiểu sử về John F. Kennedy, đã viết trong ấn bản tháng Mười 1996 của tờ First Things: “Kitô Giáo ở Hoa Kỳ ngày nay thì nói chung vô thưởng vô phạt. Nó có khuynh hướng dễ dàng, lạc quan, tiện lợi, và tương thích. Nó không đòi hỏi sự hy sinh, kỷ luật, khiêm tốn, một cái nhìn về đời sau, một sự hăng hái trong linh hồn, một sự kính sợ cũng như yêu mến Thiên Chúa. Ít cảm thấy tội lỗi và không có hình phạt, và phần thưởng thiên đàng là điều đương nhiên. Đức tin này bị trùm lấp bởi nền văn hóa, tạo thành một điều thật đúng để gọi là Kitô Giáo của văn hóa. “

Nhưng như người ta thường nói, chúng ta được mời gọi để ngược dòng văn hóa, và như hầu hết chúng ta được dậy ở lớp tiểu học, khi bạn ngược với đám đông, bạn phải chuẩn bị để bị tẩy chay, nhạo cười và hạ gục. Chesterton nói “Kitô giáo không chỉ an ủi người bị đau đớn nhưng còn làm đau đớn những ai sung túc.” Tôi e rằng thế giới vẫn còn bắt chước những người chế nhạo Đức Giêsu hãy “xuống khỏi thập giá”, vì họ rất muốn một tôn giáo dễ dãi, đồng thuận, và dịu dàng. Bởi thế một linh mục được mời gọi ngược dòng văn hóa vì:

• đối với một xã hội bạo lực và hận thù người bênh vực hòa bình và tha thứ;
• đối với một thế giới no nê tình dục chính người thì độc thân và rao giảng về khiết tịnh;
• đối với một xã hội điên cuồng tiêu xài, mua sắm, và đàn đúm, người nêu gương thanh bạch và chia sẻ;
• đối với một quốc gia đổ tội và khinh miệt người nghèo người thúc giục sự chăm sóc và công bằng.

Và điều đó sẽ khiến bạn mất đi sự ưa thích của quần chúng, thanh thế, và quyền lực; và tôi dám chắc rằng điều này chỉ có ý nghĩa nếu chúng ta giải thích nó như sự hành xác hối lỗi, như một cơ hội để trở nên giống như Đấng Cứu Thế bị tẩy chay, bị khinh miệt, bị ngược đãi.

Trung thành với những đặc trưng của lời thề linh mục cũng sẽ đòi hỏi sự hy sinh. Phải, thật tốt để coi sự vâng phục, độc thân và thanh bạch như những lời hứa tích cực, giải thoát, và đúng là như vậy. Nhưng chúng ta không thể quên rằng mỗi một lời hứa đều có khía cạnh hy sinh, và chúng ta không thể có được nếu không có sự ép mình.

Một cuộc đời phục vụ Giáo Hội trong sự vâng phục đức giám mục là một lời hứa tự do, có tính cách sáng tạo. Nhưng bạn thật ngây thơ nếu không nghĩ rằng đôi khi sự vâng phục đòi hỏi phải chết đi cái tôi của mình. Để chấp nhận một bài sai mà chúng ta lo sợ, để nghe sự thuyên chuyển mà không được hỏi ý, bị trả lời “không” với một thỉnh cầu mà chúng ta nghĩ thật hợp lý, để nhìn thấy người khác thăng tiến hay được ưa chuộng hơn chúng ta, để tự hỏi không biết mình có bị lãng quên hay bị bỏ rơi--tất cả những điều này đi liền với lời hứa vâng phục, và tôi chưa từng gặp người nào có thể được coi là vâng phục mà không chết đi cái tôi của mình.

Sự độc thân khiết tịnh là điều đầu tiên và trước hết được Giáo Hội coi như vì một tình yêu chan hòa và quan trọng hơn, nhưng cho đến giờ bạn biết rõ nó cũng đòi hỏi từ bỏ một số điều, khước từ một trong những thúc giục tự nhiên và đẹp đẽ nhất của cuộc đời. Phải cắt bỏ một tương giao thật khó để thi hành nếu không thực sự chết đi các khao khát rất mạnh mẽ.

Sau cùng, sự hối lỗi hành xác đi vào cuộc đời chúng ta khi tự ý chấp nhận những nghịch cảnh đương nhiên xảy đến. Như C. S. Lewis đã viết, “Kitô giáo không lấy đi sự khó khăn của đời sống; nó chỉ đem lại một lý do để chịu đựng khó khăn ấy.” Cha Gene Hamilton không tự ý xin bị bệnh ung thư, có phải không? Bệnh cũng không đến với người như một hậu quả của sự trung thành với Phúc Âm, phải không? Thập giá của người xảy đến như mọi người--vì nước mắt, muộn phiền, ốm đau và nghịch cảnh đến với cuộc đời. Và nhân đức hối lối hành xác là một lời mời để đem lại ý nghĩa cho chúng, biến chúng trở nên có giá trị cứu độ, bởi giải thích chúng như các cơ hội để uốn nắn chúng ta trở nên giống như Đấng Cứu Thế đau khổ.

Aleksandr Solzhenitsyn nhận xét rằng sự rối đạo lớn lao nhất của thời tân tiến là tin rằng sự tiến bộ, thịnh vượng, sức khỏe và hạnh phúc là những điều bình thường, đáng trông đợi của đời sống, và vì thế, sự tuyệt vọng, chán chường, đau ốm, bệnh hoạn, ngược dòng, và những chiến đấu là sai lầm, thất bại, và bất hạnh phải tránh và phải trốn bằng mọi giá. Tuy nhiên, chúng ta có một vị Thầy nói rằng, “Ai yêu quý mạng sống mình thì sẽ mất; ai mất mạng sống ấy vì Thầy vì gìn giữ được mạng sống ấy đời đời. “

Đời sống thì đầy dẫy những chán chường và nhức đầu. Một trong những ơn huệ lớn lao của Phúc Âm là nó đem lại một lý do để chịu đựng một cách vui vẻ và qua đó đạt được một đời sống và hạnh phúc.

Mỗi một người đều phải vác hàng chục thập giá hằng ngày, một số nặng, một số nhẹ. Tất cả các thập giá ấy xảy đến cách tự nhiên vì mỗi sáng bạn phải ra khỏi giường--mà thường là thập giá đầu tiên của ngày.

Thập giá đã ở đó! Chúng ta không thể tránh khỏi! Và trong từng thập giá ấy chúng ta nghe tiếng thì thầm của Chúa Kitô, “Hãy vác thập giá mình mà theo Thầy!” Đây là sự hối lỗi hành xác trong hình thức tinh tuyền nhất! Mỗi một người trong chúng ta đều được mời để yêu quý thập giá. Hãy lắng nghe Thánh Phanxicô “de Sales”:

Trong sự khôn ngoan của Người, Thiên Chúa hằng hữu đã nhìn thấy từ thuở đời đời thập giá mà giờ đây Người trình bầy cho bạn như món quà từ tấm lòng của Người. Thập giá mà giờ đây Người trao cho bạn thì đã được Người đắn đo với con mắt thấu suốt tất cả, được hiểu biết với trí óc của Thiên Chúa, được xem xét với sự công bằng sáng suốt, được hun nóng với cánh tay yêu thương, và được cân nhắc với chính đôi tay của Người để biết chắc thập giá ấy không dài hơn một phân và không nặng hơn đối với bạn. Người đã chúc lành cho thập giá ấy với Danh Người, đã xức dầu với ơn sủng của Người, đã tẩm hương thơm với sự an ủi của Người, đã để ý đến bạn và sự can đảm của bạn, và sau đó đã gửi thập giá ấy từ trời xuống cho bạn, một lời chúc mừng đặc biệt từ Thiên Chúa cho bạn, một ban bố từ tình yêu đầy thương xót của Thiên Chúa.

Hãy để tôi nhắc lại một vài thập giá có thể đoán trước sẽ xảy đến với linh mục, không phải vì người yêu cầu, không phải vì người can đảm làm chứng cho Phúc Âm, nhưng chỉ vì người ra khỏi giường mỗi buổi sáng và muốn trở nên một linh mục đứng đắn.

Thứ nhất là sự hành xác vì lắng nghe. Một linh mục khôn ngoan nói rằng lắng nghe là công việc chiếm trọn thời gian của một linh mục, lắng nghe Chúa, lắng nghe dân của Người. Đôi khi nó được gọi là “Thừa tác vụ của đôi tai. “

Tôi nhớ khi đến giáo xứ mới được vài ngày thì một phụ nữ gọi điện thoại và xin gặp tôi. Khi bước vào nhà xứ và tự giới thiệu, đó là lời sau cùng tôi mở miệng. Trong một giờ đồng hồ, bà ta nói, khóc lóc, kể lể và sau cùng bà đứng dậy nói, “Cám ơn Cha, con cảm thấy khá hơn nhiều!” Tôi chưa nói thêm một lời nào!

Chúng ta lắng nghe trong tòa giải tội, bên ngoài giáo đường, trong nhà xứ, và nhất là trong các cuộc họp. Chúng ta lắng nghe đức giám mục, và tòa giám mục nói chúng ta phải làm những gì; chúng ta lắng nghe khi giáo dân nói chúng ta đừng làm những gì. Lắng nghe với sự chăm chú, bén nhậy, và thích thú là một sự khéo léo--và có thể là một sự hành xác. Hãy cố tập ngay tự bây giờ. Bạn có lắng nghe cách chăm chú, nhìn thẳng vào người nói, thích thú với những gì họ nói không? Hoặc bạn là người thích ba hoa, chỉ quan tâm đến mình, không thích nghe người khác nói, và chỉ nghĩ đến câu trả lời. Lắng nghe là một sự khéo léo mục vụ tuyệt vời, một khả năng được trông đợi nơi linh mục--và cần phải hành xác.

Một loại hối lỗi khác mà là một phần của đời sống mọi linh mục là chờ đợi và tin tưởng rằng công việc của chúng ta sẽ sinh kết quả. Tôi nhớ cậu em tôi kể cho nghe về sự phấn khởi khi có con đầu lòng, nó ở ngay trong phòng sinh với vợ, và hồi hộp bế đứa con gái đầu lòng. Đây là một kết quả sống động, có hơi thở, có xác thể của tình yêu.

Chúng ta không có sự hồi hộp đó. Chúng ta cũng yêu thương, và chúng ta hy vọng tình yêu của chúng ta sẽ sinh kết quả, nhưng thường các linh mục không thấy đó là một sự hành xác. Dân chúng có xúc động khi nghe bài giảng của chúng ta không? Đôi khi chúng ta nghe biết về phản ứng của họ; nhưng hầu hết chúng ta chỉ tin tưởng. Những người tân tòng có còn kiên trì không? Có lẽ chẳng bao giờ chúng ta gặp họ nữa. Không biết hạt giống đức tin được vun trồng trong bí tích rửa tội mà chúng ta thi hành cho các em có nẩy nở thành một đức tin trưởng thành, sống động không? Hầu hết chúng ta không biết được. Bạn đừng hiểu lầm tôi--chúng ta sẽ kín đáo với những hoạt động lạ lùng của Thiên Chúa qua sứ vụ bất xứng của chúng ta, nhưng không phải tất cả đều vậy. Hầu hết chúng ta cố gắng hết sức, và chờ đợi và tin tưởng rằng một ngày kia nó sẽ nở hoa. Chúng ta không có niềm vui được cầm lấy kết quả của tình yêu chúng ta trong bàn tay. Và đó có thể là một thập giá.

Sau đó là “sự mệt mỏi tốt lành”. Chưa bao giờ nghe điều đó sao? Chúng ta mệt mỏi vì thi hành việc tốt lành! Dorothy Day cho rằng một trong những câu Kinh Thánh quan trọng là: “Anh chị em thân mến, đừng bao giờ mệt vì thi hành điều tốt lành” (2 Thes 3:13). Hàng ngày chúng ta chiến đấu với tội lỗi, sự dữ, Satan, tính ích kỷ, đau ốm và điều đó thật mệt mỏi. Có lúc chúng ta kiệt sức vì làm việc thiện. Thánh Máccô nói, “Chúa Giêsu đi khắp nơi làm việc lành,” và các linh mục của Người cũng phải như vậy. Nhưng liên tục làm việc lành là một việc khó khăn, một thập giá hằng ngày. Chúng ta muốn trốn, cắt điện thoại, khóa cửa, uống một vài ly rượu, nằm dài trên giường cả ngày, nghiện ngập với truyền hình, rút lui vào một câu lạc bộ một tuần lễ, nói với dân chúng là chúng ta quá mệt mỏi vì sự than van của họ--nhưng hằng ngày chúng ta được mời gọi để làm việc lành, và đó có thể là một thập giá.

Những “chán chường” có thể là một loại hành xác hằng ngày cho linh mục. Phải, nó có thể là một trong những phương cách phấn khởi nhất, thích thú nhất, thách đố nhất của đời sống chung quanh, nhưng nó có thể nhạt nhẽo và chán chường. Có rất nhiều điều như tắt đèn, điền tên người xin lễ, quét nhà, chùi cầu tiêu vì nước tràn khiến chỉ sau vài phút chúng ta đã phải tự hỏi tại sao chúng ta lại làm linh mục. Nếu chúng ta không chấp nhận thi hành những “chán chường” này như một lời mời gọi kiên trì với Đức Kitô trên đường đến Canvê, những “chán chường” ấy có thể tiêu diệt chúng ta.

Sau cùng, loại hành xác thứ năm bạn sẽ thấy nơi đời sống mỗi linh mục: thập giá hàng ngày chỉ vì thi hành tốt các nhiệm vụ tầm thường, đều đặn của chức linh mục vì vinh dự của Thiên Chúa và yêu thương dân chúng.

Trong buổi lễ giỗ Đức Hồng Y John Newman năm 1997 tại San Giorgio ở Velabro, Đức Tổng Giám Mục John Foley đã giảng rất hay về điểm này, người trích lời của Newman để làm chủ đề: “Nếu chúng ta muốn trở nên toàn hảo, chúng ta không phải làm gì hơn là thi hành các nhiệm vụ hàng ngày một cách tốt đẹp.” Do đó, chúng ta thi hành công việc, chu toàn nhiệm vụ, một cách độ lượng và vui vẻ, không ai để ý và cũng không than phiền. Hầu hết các linh mục thì như vậy-- ngày này qua ngày khác. Nhưng, anh em thân mến, sự lưu tâm bền bỉ và hằng ngày đối với bổn phận linh mục có một chiều kích sám hối.

Còn ai nói hay hơn Bông Hoa Nhỏ? Người khao khát một sứ vụ anh hùng, chói lọi ở nước ngoài: có thể là một nhà truyền giáo ở Trung Cộng? Có thể là một vị tử đạo? Và trong viễn ảnh đó xảy đến là một điều quá đơn sơ và giản dị vượt quá sự hiểu biết của chúng ta: bí quyết của sự thánh thiện là thi hành những điều nhỏ bé trong đời một cách chu đáo vì vinh danh Thiên Chúa và tình yêu tha nhân. Và nó đòi hỏi điều mà chúng ta có thể gọi là một “hành xác tiêu cực” khi hằng ngày chúng ta vác thập giá mình và tiến lên chút xíu với Đức Giêsu trong sự thống khổ và thập giá của Người.

Đó không phải lý do hay sao để nhìn đến những người đã ảnh hưởng sâu đậm đến cuộc đời chúng ta với tình yêu và sự thán phục, đó là các người làm cha mẹ, một vài linh mục--họ không có gì vĩ đại, không gây ảnh hưởng nhiều mà chỉ ngày này sang ngày nọ bền bỉ ở đó?

Phải, sự hành xác đi vào đời sống chúng ta khi chỉ cần ôm ấp những nặng nề và khó khăn xảy đến trong đời.

Thánh Gioan Thánh Giá nói: “Tôi thấy một con sông mà trên đó mỗi linh hồn phải vượt qua để đến với vương quốc thiên đàng, và tên của con sông là chịu đựng--và tôi thấy có con thuyền mang các linh hồn qua sông, tên của con thuyền đó là tình yêu”

Tình yêu và sự chịu đựng--những chữ then chốt để diễn tả sự hành xác, như chúng ta đồng hình dạng với Đức Giêsu trong sự thống khổ và thập giá của Người để chúng ta có thể được sống lại trong sự phục sinh của Người. Như Thánh Phaolô đã diễn tả, “Chúng tôi mang trong thân xác chúng tôi cái chết của Đức Giêsu. “

Người xưa thường diễn tả các linh mục là nạn nhân của giáo dân. Họ muốn nói gì? Đó là các linh mục cùng với Đức Kitô mang lấy tội lỗi, khó khăn, và những đau khổ của người dân.

Chúa Giêsu đã thi hành điều đó. Người là Chiên Thiên Chúa đấng gánh tội trần gian. Nhiều khi Người quá thấm đẫm sự bệnh hoạn, buồn chán và tan nát đến độ Người phải thở dài; Người phải rên rỉ. Trong những mặc khải bí ẩn Thánh Bridget ở Thụy Điển viết rằng vết thương sâu đậm của Chúa Giêsu không phải là ở chân tay, hay cạnh sườn mà là ở trên vai, vết cắt dài và sâu vì vác thập giá, nó quá nặng.

Người khẩn nài những ai tự cho mình đang hành động thay mặt Người hãy cùng với Người trở nên một nạn nhân cho dân chúng, hãy vác trên vai các tội lỗi, đau khổ và thử thách của người dân.

Mắt bạn sẽ mở ra khi trong Thánh Lễ buổi sáng ở giáo xứ và nhìn xuống giáo dân. Kìa ở hàng ghế sau cùng, một người chồng trung thủy và là người cha của bốn đứa con đã thất nghiệp hơn năm tháng và đang tuyệt vọng; kìa là ông giám đốc cách đó hai hàng ghế mà viễn ảnh thành công bị méo mó vì công ty phải thu hẹp; kìa là Sơ Mỹ Lan, giám đốc chương trình giáo lý, mà ngày mai phải đi khám nghiệm vì e rằng sẽ bị ung thư ngực; kìa là người vợ mà bạn đã đưa vào trung tâm tạm trú hai lần vì bị người chồng đánh đập; kìa là đôi vợ chồng mà bạn đến khuyên giải hôn nhân; kìa là một thiếu niên mà bạn đã đến thăm trong trung tâm cai nghiện--tất cả cùng với thập giá của họ--bạn biết tất cả vì bạn là một phần của đời sống họ và họ phải chia sẻ các thập giá ấy với bạn. Và trong Thánh Lễ bạn gom lấy tất cả, và đặt trên đĩa thánh rồi đổ trong chén thánh và biến chúng trở thành mình và máu Đức Kitô và dâng lên Thiên Chúa Cha! Bạn thi hành điều đó trong Thánh Lễ; bạn sống điều đó là một linh mục.

Đã lỗi thời, có lẽ ủy mị và quá hão huyền, nhưng đích thật và giá trị là những lời nổi tiếng của Lacordaire:

Sống giữa thế gian mà không mơ tưởng vui thú thế gian;
Là một phần tử của từng gia đình, nhưng lại không thuộc về gia đình nào;
Chia sẻ mọi đau khổ;
Thấm nhập mọi bí ẩn;
Chữa lành mọi thương tích;
Đi từ con người lên Thiên Chúa và dâng lên Người lời khẩn nguyện;
Từ Thiên Chúa trở về với con người để đem lại sự tha thứ, bình an và hy vọng;
Có một tâm hồn rực lửa để yêu thương bác ái và một con tim bằng đồng để sống thanh khiết;
Để dậy bảo và tha thứ, để an ủi và luôn chúc lành;
Lạy Chúa, thật là một cuộc đời;
Và đó là cuộc đời của Chúa, ôi Linh Mục Giêsu Kitô!

Chúng ta hãy cầu nguyện;

Lạy Đức Kitô, chúng con thờ lậy Người, và chúc tụng Người! Vì nhờ thập giá, Người đã cứu độ thế gian!

Xem Tiếp