HÔN NHÂN CÔNG GIÁO

CHUẨN BỊ HÔN NHÂN

Chương 5: Truyền Thống Gia Đình

Một số “truyền thống gia đình” dễ có thể nhận biết vì xảy ra vào những thời gian nhất định. Tỉ như gia đình tôi “luôn luôn” mở quà Giáng Sinh ngay sau khi đi lễ đêm về, hay chúng tôi chỉ thường đánh bài vào những ngày Tết.

Những truyền thống khác của gia đình có thể “kín đáo” hơn. Không phải vì chúng ta không thể thấy, nhưng vì chúng thường xuyên xảy ra đến nỗi chúng ta cho là đương nhiên phải như thế. Thí dụ, cha tôi luôn là người lái xe dù mẹ tôi lái xe khéo hơn; mẹ tôi luôn thi hành “công việc trong nhà” và cha tôi luôn lo lắng “việc bên ngoài.” Truyền thống gia đình chỉ là phương cách mà gia đình thường làm.

Chúng ta ít khi nói về “truyền thống gia đình” tuy vậy chúng là những quy tắc của gia đình, tỉ như, mọi người biết là phải vâng theo các quy tắc ấy. Tất cả chúng tôi biết rằng, “Đừng bao giờ xin Bố cái gì khi Bố mới đi làm về.”

Khi suy nghĩ kỹ về truyền thống gia đình, chúng ta sẽ nhận ra một số truyền thống mà chúng ta biết rất rõ, tỉ như, cách rửa chén thế nào cho đúng, cách giữ sổ sách chi thu, và cách lái xe an toàn trong lúc đông xe. Một số truyền thống là bí mật gia đình mà chúng ta không bao giờ nói đến. Thí dụ, không bao giờ chúng tôi đề cập đến việc nghiện rượu của cha tôi, hay thời giờ mà chúng tôi xem truyền hình. Thật không dễ để kể ra một cách đầy đủ những truyền thống của gia đình, kể cả những truyền thống bí mật!

Tuy nhiên, sự liệt kê truyền thống gia đình có ích lợi vì chúng ta có thể dùng nó để chia sẻ với người mình yêu. Chúng ta có thể so sánh hai danh sách của mỗi gia đình để thấy sự tương đồng và khác biệt. Mỗi người chúng ta thường có khuynh hướng cho rằng những gì gia đình chúng ta làm thì phải là như thế. Và chúng ta cũng giả sử rằng gia đình của người yêu cũng làm giống như thế. Phản ứng thông thường khi thấy sự khác biệt giữa hai truyền thống gia đình là nghĩ rằng truyền thống gia đình mình thì tốt hơn truyền thống gia đình của người yêu, và tin rằng không bao lâu người yêu cũng sẽ thích truyền thống của gia đình mình hơn là của gia đình họ. Và rồi chúng ta sững sờ khi thấy người yêu cứ bám lấy truyền thống gia đình của họ mà không thay đổi.

Bước đầu tiên trong tiến trình này là sẵn sàng kể ra những truyền thống của gia đình mình. Kể cả những truyền thống lành mạnh hay không lành mạnh. Điểm quan trọng ở đây là cố gắng thành thật. (Xem Những Câu Hỏi và Suy Tư Để Đối Thoại Chương 5: Truyền Thống Gia Đình, Phần Một).

Bước thứ hai là chia sẻ với người yêu về những gì tôi viết về người yêu, và người kia cũng làm như vậy. Sau đó cả hai chúng tôi đối thoại với nhau xem các truyền thống gia đình đã ảnh hưởng đến sự tương giao của chúng tôi như thế nào, tích cực cũng như tiêu cực.

Bước thứ ba là xác định những truyền thống gia đình nào mà cả hai muốn giữ trong chính gia đình của hai người, và những thay đổi nào phải chấp nhận để đạt được mục đích này. (Xem Những Câu Hỏi và Suy Tư Để Đối Thoại Chương 5: Truyền Thống Gia Đình, Phần Hai)

Bước sau cùng. Trong những lúc căng thẳng, chúng ta sẽ trở về với truyền thống gia đình cũ của mình. Điều này thật chán nản khi biết rằng một vài truyền thống nào đó thật không lành mạnh. Thí dụ, tôi biết thành thật nhận lỗi là điều tốt nhất, tuy rằng khi còn bé, tôi đã biết cách che giấu hay chối tội bởi vì tôi đã từng bị phạt nặng nề khi làm lỗi. Chính vì điều này, tôi nhận thấy rằng tôi thường đổ lỗi cho người khác dù đó thực sự là lỗi của tôi, hoặc tôi trở nên vô cùng giận dữ khi thấy người khác làm lỗi.

Dĩ nhiên đây là lối đối xử không lành mạnh, nhưng nó cũng còn là lối đối xử bình thường. Nó cho thấy sức mạnh của gia đình gốc chúng ta! Tập sống với những truyền thống mới và khác biệt là một nỗ lực phải mất bao năm trời. Càng nỗ lực để thay đổi con người mình, và tránh nhắm đến việc thay đổi người yêu bao nhiêu, thì trong đời sống vợ chồng chúng ta càng thành công bấy nhiêu.

Những Câu Hỏi và Suy Tư Để Đối Thoại Chương 5:
Truyền Thống Gia Đình

Phần Một:

Những liệt kê sau đây nhằm giúp bạn nhận ra và viết xuống những truyền thống gia đình để suy tư và đối thoại với người yêu. Mỗi một đề mục đều có nhiều câu hỏi để giúp bạn nhớ lại những truyền thống gia đình và viết xuống những gì đúng nhất về truyền thống gia đình bạn.

1. Truyền thống về quyền hành và trách nhiệm:
- Ai là “chủ” trong gia đình tôi, hoặc quyền hành này được san sẻ thế nào giữa cha mẹ tôi?
_________________________________________________________

- Trong gia đình tôi, những vấn đề được giải quyết và những quyết định được thi hành thế nào?
_________________________________________________________

- Những người trong gia đình tôi đối phó thế nào với sự tức giận?
_________________________________________________________

- Những người trong gia đình tôi “cãi nhau” và “đánh nhau” thế nào?
_________________________________________________________

- Những đứa trẻ phải đối phó như thế nào?
_________________________________________________________

- Trong gia đình tôi có loại hành hạ nào không?
_________________________________________________________

2. Trong gia đình tôi, truyền thống quan trọng nhất là gì?
_________________________________________________________

3. Vai trò của họ hàng:
- Chú, Bác, Cô, Dì, Ông Bà có vai trò gì trong gia đình tôi?
_________________________________________________________

- Những người này ảnh hưởng thế nào đến cuộc đời tôi khi còn nhỏ?
_________________________________________________________

- Nếu tôi là con nuôi, những người trong gia đình đã đối xử với tôi như thế nào?
_________________________________________________________

4. Xum họp gia đình:
- Những xum họp quan trọng nhất của gia đình tôi là gì?
_________________________________________________________

- Chúng tôi làm gì trong những xum họp này?
_________________________________________________________

- Ai được mời và những ai không được mời trong những xum họp này?
_________________________________________________________

5. Vấn đề nghiện ngập:
- Gia đình có nghiện thuốc lá, rượu, chất kích thích không? Nếu có, tôi đã bị ảnh hưởng thế nào?
_________________________________________________________

- Có ai trong gia đình tôi dùng điều gì “quá độ” không? Có ai bị nghiện không?
_________________________________________________________

6. Vấn đề tinh thần của gia đình:
- Con cái được dậy bảo về sự tín thác và trông cậy vào Chúa như thế nào?
_________________________________________________________

- Truyền thống của gia đình tôi về việc thờ phượng ngày Chúa Nhật là gì?
_________________________________________________________

- Thói quen cầu nguyện trong gia đình tôi là gì?
_________________________________________________________

- Các trẻ trong gia đình được dạy cầu nguyện như thế nào?
_________________________________________________________

- Các trẻ được dạy bảo gì về Thiên Chúa?
_________________________________________________________

- Gia đình dạy bảo gì về sự chết?
_________________________________________________________

Sự sống đời sau thì sao?
_________________________________________________________

- Tang lễ được gia đình cử hành thế nào?
_________________________________________________________

7. Liên hệ của gia đình với xã hội:
- Gia đình tôi nghĩ thế nào về “chính trị”? “Có địa vị trong xã hội” thì sao?
_________________________________________________________

- Gia đình tôi dạy gì về “chính phủ” và việc “đi bầu”?
_________________________________________________________

- Gia đình tôi dạy gì về việc “phục vụ người khác”?
_________________________________________________________

- Gia đình tôi có tham gia vào sinh hoạt giáo xứ hay sinh hoạt của thành phố không?
_________________________________________________________

- Tôi được dạy thế nào về việc giúp đỡ những người cần được giúp đỡ?
_________________________________________________________

8. Công việc, học đường và kỷ luật trong gia đình:
- Gia đình tôi nghĩ gì về vấn đề làm việc?
_________________________________________________________

- Gia đình tôi coi việc kiếm tiền quan trọng thế nào?
_________________________________________________________

- Gia đình tôi coi việc mua sắm và tiết kiệm, cái nào nào quan trọng hơn?
_________________________________________________________

- Gia đình tôi có bắt phạt về thể xác không?
_________________________________________________________

- Điều đó giúp ích hay khiến tôi đau khổ?
_________________________________________________________

- Con cái được học hành thế nào?
_________________________________________________________

- Việc được điểm cao có quan trọng không?
_________________________________________________________

- Việc làm bài ở nhà có quan trọng không?
_________________________________________________________

- Có quan trọng để trả chi phí điện nước đúng lúc không?
_________________________________________________________

9. Sự Thân Mật/Tính Dục:
- Gia đình tôi / cha mẹ biểu lộ sự thân mật thế nào?
_________________________________________________________

- Thái độ của gia đình tôi về vấn đề tính dục là gì?
_________________________________________________________

- Con cái được dạy bảo thế nào về vấn đề này?
_________________________________________________________

- Gia đình tôi giáo dục sinh lý cách kỹ càng hay hời hợt? Tại sao tôi nói như vậy?
_________________________________________________________

- Có ai trong gia đình tôi bị lạm dụng tình dục không?
_________________________________________________________

- Việc này ảnh hưởng đến tôi và gia đình thế nào?
_________________________________________________________

- Con cái được dạy bảo thế nào về vấn đề “ăn ở” trước khi cưới?
_________________________________________________________

- Ý nghĩa của việc giao hợp được dạy bảo như thế nào?
_________________________________________________________

- Việc kế hoạch hoá gia đình được dạy bảo thế nào?
_________________________________________________________

- Việc phá thai được dạy bảo thế nào?
_________________________________________________________

- Những dạy bảo này ảnh hưởng thế nào đến thái độ và cái nhìn của tôi?
_________________________________________________________

- Sự trìu mến giữa những người trong gia đình tôi có được thể hiện cách đúng đắn không? Tại sao tôi nói như vậy?
_________________________________________________________

10. Những giá trị của gia đình tôi:
- Những giá trị cốt yếu mà tôi học được từ gia đình là gì? (Bạn có thể phán đoán xem những giá trị này đúng hay sai)
_________________________________________________________

- Có giá trị nào tôi muốn thay đổi khi tôi làm cha mẹ không? Tại sao?
_________________________________________________________

Phần Hai:

Sau khi đối thoại với người yêu về phần một, hãy tiếp tục thảo luận về những câu hỏi sau:
1. Những truyền thống gia đình nào chúng tôi muốn thành lập trong chính gia đình của chúng tôi và cho con cái chúng tôi?
_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________

2. Nếu có bất cứ truyền thống nào khác với truyền thống của gia đình gốc chúng tôi, thì chúng tôi cần khả năng gì để thiết lập những truyền thống này? Chúng tôi sẽ học biết khả năng này như thế nào?
_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________

Xem Tiếp