Thánh Junipero Serra (1713-1784)

Ngày 1/07

Vào năm 1776, khi cuộc Cách Mạng Hoa Kỳ mới khởi đầu ở phía đông, một phần khác của Hiệp Chủng Quốc tương lai đang khai sinh ở California. Năm đó, một tu sĩ dòng Phanxicô áo nâu đã thành lập Trung Tâm Truyền Giáo San Juan Capistrano, bây giờ trung tâm này nổi tiếng vì chim nhạn bay trở về đây hàng năm. San Juan là trung tâm thứ bảy trong chín trung tâm được thành lập dưới sự điều khiển của người Tây Ban Nha bất khuất này.

Sinh ở đảo Mallorca của Tây Ban Nha, Serra vào dòng Phanxicô, lấy tên người bạn lúc còn nhỏ của T. Phanxicô, là Thầy Juniper. Cho đến khi 35 tuổi, người dành hầu hết thời giờ ở trong lớp – lúc đầu là một sinh viên thần học và sau đó là một giáo sư. Người còn nổi tiếng về tài rao giảng. Bỗng dưng người từ bỏ tất cả và đi theo một khát vọng đã được khởi sự từ nhiều năm trước, khi người nghe biết về công việc truyền giáo của T. Phanxicô Solanus ở Nam Mỹ Châu. Ao ước của Junipero là hoán cải người thổ dân trong Tân Thế Giới.

Đến Vera Cruz, Mễ Tây Cơ bằng tầu, người và một người bạn đã đi bộ 250 dặm đến Thành Mễ Tây Cơ. Trên đường, chân trái của Cha Junipero bị thương bởi côn trùng cắn và nó trở thành một thập giá – nhiều khi đe dọa tính mạng – cho cuộc đời còn lại của người. Trong 18 năm người làm việc ở miền trung Mễ Tây Cơ và trong bán đảo Baja. Người trở thành chủ tịch các trung tâm ở đây.

Đi vào chính trị: sự đe dọa xâm lăng của người Nga vào phía nam từ Alaska. Vua Charles III của Tây Ban Nha ra lệnh một cuộc viễn chinh để đánh đuổi người Nga ra khỏi lãnh thổ. Do đó hai cuộc chinh phục – một về quân sự, một về tinh thần – được bắt đầu. José de Galvez thuyết phục Cha Junipero đi với ông đến nơi ngày nay là Monterey, California. Trung tâm đầu tiên được thành lập sau cuộc hành trình 900 dặm về phía bắc là San Diego (1769). Năm đó sự khan hiếm thực phẩm hầu như làm hủy bỏ chuyến đi này. Thề ở lại với người địa phương, Cha Junipero và một thầy khác bắt đầu tuần cửu để kính T. Giuse, 19 tháng Ba, là ngày dự định khởi hành. Vào ngày đó, chuyến tầu tiếp tế đã đến.

Các trung tâm truyền giáo tiếp theo: Monterey/Carmel (1770); San Antonio và San Gabriel (1771); San Luís Obispo (1772); San Francisco và San Juan Capistrano (1776); Santa Clara (1777); San Buenaventura (1782). Thêm mười hai trung tâm khác được thành lập sau cái chết của Cha Serra.

Cha Junipero thực hiện chuyến đi dài đến Thành Mễ Tây Cơ để dàn xếp những khác biệt với viên chỉ huy quân đội. Người đến điểm chết. Kết quả hiển nhiên là điều Cha Junipero tìm kiếm: bản tuyên cáo nổi tiếng “Regulation” bảo vệ người da đỏ và các trung tâm truyền giáo. Đó là nền tảng cho lập pháp quan trọng đầu tiên ở California, một loại “Tuyên Ngôn Nhân Quyền” cho người thổ dân Mỹ Châu.

Vì người thổ dân Mỹ Châu sống một cuộc sống thiếu nhân bản theo quan điểm của người Tây Ban Nha, các tu sĩ đã tìm cho họ những người giám hộ hợp pháp. Người thổ dân được giữ lại trong các trung tâm truyền giáo sau khi Rửa Tội để họ đừng bị sa đọa theo kiểu cách cũ – là một động lực mà một số người thời nay rêu rao là “bất công”.

Cuộc đời truyền giáo của Cha Junipero là một cuộc chiến lâu dài chống với sự lạnh giá và đói khát, với các viên chỉ huy quân đội thiếu thiện cảm và ngay cả với sự nguy hiểm chết người từ các thổ dân ngoài Kitô Giáo. Qua tất cả những khó khăn ấy, sự hăng say ngút ngàn của người được nuôi dưỡng bằng sự cầu nguyện hàng đêm, thường từ nửa đêm cho đến sáng. Người đã rửa tội trên 6,000 người và ban bí tích thêm sức 5,000 người. Các chuyến du hành của người có thể vòng quanh trái đất. Người đã đem đến cho người thổ dân Mỹ Châu không chỉ món quà đức tin nhưng còn một tiêu chuẩn sống tươm tất. Người đã chiếm được tình yêu của họ, như được minh chứng qua sự đau khổ của họ khi người từ trần. Người được chôn ở trung tâm San Carlo Borromeo, Carmel, và được tuyên xưng chân phước năm 1988. ĐGH Phanxicô đã tuyên xưng người là thánh ở Hoa Thịnh Đốn, D.C., vào 23 tháng Chín, 2015.

Lời Bàn:

Chữ tốt nhất để diễn tả Cha Junipero là nhiệt thành. Đó là tinh thần xuất phát từ sự đắm chìm cầu nguyện và ý chí bất khuất. “Luôn luôn tiến tới, không bao giờ lùi” là câu châm ngôn của người. Công việc của người sinh kết quả trong 50 năm sau khi từ trần lúc toàn thể các trung tâm truyền giáo thiết lập theo loại cộng đồng Kitô Giáo đã được người da đỏ thể hiện trong đời sống. Khi sự tham lam của người Mễ cũng như Hoa Kỳ đã tạo nên sự tục hóa các trung tâm này, người dân Chumash trở lại đường lối cũ – một lần nữa Thiên Chúa phải viết thẳng lại những đường cong.

Lời Trích:

Trong bài giảng lễ tuyên xưng chân phước cho Cha Serra, T. Gioan Phaolô II nói: “Dựa trên sức mạnh thánh thiêng của sứ điệp người rao giảng, Cha Serra đã dẫn đưa người thổ dân đến với Đức Kitô. Người rất ý thức về các nhân đức anh hùng của họ – như được minh họa qua đời sống của Thánh Kateri Tekakwitha — và người tìm cách phát triển nhân tính đích thực của họ hơn nữa dựa trên đức tin mới có là con người được dựng nên và được cứu chuộc bởi Thiên Chúa. Người còn khuyên răn giới thế lực, trong tinh thần của bài đọc hai từ T. Giacôbê, là đừng lạm dụng và bóc lột người nghèo và người cô thế.”