Pt. Giuse Trần Văn Nhật

KIÊN TRÌ CHO TỚI CÙNG

Malakhi 3:19-20a; Luca 21:5-19

Harold Camping, chủ nhân một chương trình phát thanh Kitô giáo, tuyên bố rằng ông có thể tính toán chính xác ngày xảy ra “Rapture” – ngày các tín hữu được đưa lên trời. Hàng ngàn người tin theo ông. Họ bán nhà, bỏ việc, dâng cúng tiền tiết kiệm, và dựng bảng quảng cáo khắp nơi loan báo rằng Chúa Giêsu sẽ trở lại vào ngày 21 tháng 5 năm 2011 để đem các tín hữu – còn sống hay đã qua đời – về thiên đường.

Ngày ấy đến và đi… nhưng chẳng có gì xảy ra.

Camping bào chữa rằng biến cố ấy chỉ là “thiêng liêng”, còn ngày tận thế thật sự sẽ là 21 tháng 10 năm 2011. Nhưng ngày đó cũng trôi qua lặng lẽ. Nhiều người tin vào ông thì thực sự tuyệt vọng, họ mất hết tài sản và niềm tin. Sau này Camping công khai xin lỗi và nhìn nhận rằng “không ai biết được ngày hay giờ nào” – đúng như Kinh Thánh đã nói.

Khi đến cuối năm Phụng Vụ, Hội Thánh mời gọi chúng ta suy niệm về ngày tận thế – không để chúng ta sợ hãi, nhưng để tỉnh thức và chuẩn bị tâm hồn. Chúa nhật tới, chúng ta sẽ mừng lễ Chúa Kitô Vua Vũ Trụ, khi tuyên xưng rằng Chúa Giêsu là Chúa của lịch sử, và mọi sự sẽ quy tụ dưới quyền thống trị yêu thương của Người.

Năm phụng vụ đưa chúng ta đi qua cuộc đời của Chúa Giêsu – từ khi sinh ra đến khi phục sinh – nhưng không kết thúc ở thập giá mà kết thúc bằng sự Quang Lâm, khi Chúa trở lại trong vinh quang để biến đổi toàn thể tạo vật. Hội Thánh không coi ngày đó là một cuộc tàn phá như trong phim của Hollywood, nhưng là một sự biến đổi – từ cũ sang mới, từ tạm bợ sang vĩnh cửu, từ thế giới trần tục sang Vương Quốc Thiên Chúa.

Trong bài đọc 1, Ngôn Sứ Malakhi cảnh báo rằng ngày ấy “rực cháy như lò lửa,” thiêu huỷ kẻ kiêu căng và gian ác. Nhưng “mặt trời công chính sẽ mọc lên, tỏa ánh sáng chữa lành cho những ai kính sợ Danh Chúa.” Cùng một ngọn lửa thiêu đốt kẻ dữ nhưng lại thanh luyện người lành.

Vậy chúng ta phải chuẩn bị thế nào cho ngày ấy? Dù là ngày tận thế hay ngày chết của mỗi người, cả hai đều đến bất ngờ. Chúng ta cần phải thay đổi từ cũ sang mới – từ lối sống không tốt đủ sang một lối sống mới và tốt hơn.

Nhưng chúng ta đều biết, thay đổi thì không dễ. Chúng ta thường nói: “Tôi phải bớt nóng giận… tôi phải cầu nguyện nhiều hơn… tôi phải ngừng nói xấu… tôi phải tha thứ… tôi phải ăn uống lành mạnh hơn.” Thế nhưng, chúng ta vẫn cứ lập lại những thói quen cũ. Chúng ta biết điều đúng, nhưng không luôn làm được điều đúng.

Tại sao? Bởi vì thói quen ăn sâu vào tâm hồn, trở thành lối sống thoải mái, quen thuộc. Dù muốn thay đổi, con đường cũ vẫn dễ đi hơn. Đôi khi, chúng ta còn sợ điều mới mẻ. Chúng ta bám lấy những gì quen thuộc – dù đau khổ – bởi vì sự buông bỏ được coi như mất đi một phần của chính mình. Nhưng sự thay đổi thực sự thì không chỉ thi hành điều gì đó khác đi mà phải trở nên một con người mới.

Đây là lúc chúng ta cần đến đức tin. Theo Chúa Giêsu có nghĩa trở nên giống Người – nghĩa là dám bước ra khỏi sự thoải mái và tiện nghi. Các Mối Phúc Thật là bản đồ chỉ đường của chúng ta: sống khó nghèo, khiêm nhường, nhân hậu, trong sạch, can đảm. Đó là thập giá hàng ngày mà Chúa Giêsu nói đến – thập giá của sự biến đổi.

Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu tiên báo Đền Thờ Giêrusalem nguy nga “được trang hoàng bằng đá quý và lễ vật dâng tiến” sẽ bị phá hủy (Lc 21:5). Điều ấy nhắc nhở chúng ta rằng mọi sự ở trần gian – tài sản, danh vọng, quyền lực – rồi cũng tan biến. Chỉ có sự trung tín với Thiên Chúa thì tồn tại mãi.

Chúa Giêsu cũng cảnh báo: “Anh em hãy coi chừng, kẻo bị lừa gạt. Sẽ có nhiều người đến nhân danh Thầy mà nói: ‘Chính ta đây,’ hoặc ‘Đã đến thời rồi!’ Anh em đừng theo họ!” (c.8)

Mỗi khi thế giới chao đảo – chiến tranh, dịch bệnh, khủng hoảng – con người lại khao khát ý nghĩa và sự vững chắc. Chính lúc đó, các “tiên tri giả” xuất hiện với lời hứa dễ nghe. Nhưng Chúa Giêsu đã nói rõ: “Không ai biết được ngày giờ đó.” (Mt 24:36)

Điều khó nhất khi theo Chúa Giêsu là trung thành đến cùng. Ở nhiều nơi trên thế giới, các Kitô hữu đang đối diện với sự bách hại đúng như Chúa Giêsu tiên báo: “Họ sẽ bắt bớ và giam cầm anh em, điệu anh em ra trước vua chúa vì danh Thầy.” (Lc 21:12)

Theo tổ chức Open Doors International, hơn 380 triệu Kitô hữu phải đau khổ nhiều vì sự bách hại hay kỳ thị vì đức tin. Từ năm 2019 đến 2023, Observatory for Religious Freedom in Africa (Viện Quan Sát Tự do Tôn Giáo tại Châu Phi) ghi nhận hơn 16,000 Kitô hữu bị giết vì tin vào Chúa Giêsu. Đó không chỉ là con số – đó là những anh chị em của chúng ta, những chứng nhân đức tin bằng chính mạng sống của mình.

Chúng ta may mắn được sống trong đất nước có quyền tự do tôn giáo. Nhưng ngay cả ở đây, đức tin của chúng ta phải đương đầu với các loại bách hại khác, tỉ như khoa học tìm cách phủ nhận Thiên Chúa; sự thoải mái của chủ nghĩa tiêu thụ khiến chúng ta trốn tránh thập giá; chủ nghĩa vật chất, chủ nghĩa cá nhân và chủ nghĩa khoái lạc làm tâm hồn chúng ta trở nên nặng nề, và nô lệ cho sự tiện nghi, thoải mái thay vì làm chứng cho đức tin.

Những “chủ nghĩa” này có thể từ từ cản trở đời sống đích thực của Kitô Hữu. Chúng làm cho đức tin trở nên thuận tiện mà không cần can đảm, thoải mái mà không cần quyết tâm. Và đó là lý do tại sao Kitô Hữu trung tín lại bị “chính cha mẹ, anh chị em, bà con và bạn hữu bắt nộp,” như Chúa Giêsu đã nói, “Họ sẽ giết một số người trong anh em. Vì danh Thầy, anh em sẽ bị mọi người thù ghét” (v. 16-17).

Theo Chúa Giêsu có nghĩa đi ngược dòng thế gian – chấp nhận thương yêu khi người khác muốn hận thù, xin vâng với sự thật khi nói dối thì dễ hơn, chấp nhận thập giá khi sự thoải mái lại to tiếng hơn. Sự tự do đích thực luôn luôn phải trả một giá nào đó; cái giá của sự tự do đức tin là phải can đảm tách biệt.

Tuy nhiên, Chúa Giêsu không bao giờ để chúng ta trong tuyệt vọng. Người đảm bảo chúng ta: “Dù một sợi tóc trên đầu anh em cũng không mất đâu. Có kiên trì, anh em mới giữ được mạng sống mình” (Lc 21:18-19). Những thử thách không tiêu diệt chúng ta – chúng thanh luyện chúng ta. Ngọn lửa thử thách đức tin của chúng ta trở nên chính là ngọn lửa làm cho đức tin được chiếu sáng hơn.

Chúa không hứa một con đường dễ dàng. Người nói về chiến tranh, sự phản bội, hận thù, các tiên tri giả. Tuy nhiên giữa tất cả những điều ấy, Người cho chúng ta một mệnh lệnh: “Hãy kiên trì.”

Chữ kiên trì, tiếng Hy Lạp “hypomonē”, có nghĩa “hãy đứng vững dưới áp lực,” – hãy giữ vị trí của mình khi mọi sự xung quanh đều lay chuyển. Kiên trì không phải là thụ động chờ đợi; đó là đức tin tích cực không chịu bỏ cuộc.

Đó là đức tin của những người vẫn cầu nguyện khi Thiên Chúa dường như im lặng; là đức tin của những người làm cha mẹ vẫn sống yêu thương dù đời sống gia đình nhiều khó khăn; là đức tin của những người vẫn sống tốt lành dù bị thế gian nhạo cười.

Kiên trì có nghĩa yêu thương dù đau khổ, tha thứ ngay cả khi rất khó khăn, tin tưởng khi hy vọng dường như vụt tắt, và cầu nguyện dù chúng ta không cảm thấy gì.

Đó là cách chúng ta “giữ được mạng sống mình” – bởi khi bám chặt vào Đức Kitô, chúng ta tìm được Sự Sống mà cái chết không thể chạm tới được.

Hôm nay, chúng ta hãy xin Chúa ban ơn kiên trì – tâm hồn bền vững, đức tin nhẫn nại, và tình yêu chịu đựng. Và khi thế giới rung chuyển, xin cho chúng ta được kiên vững vì tin tưởng rằng linh hồn chúng ta đang an toàn trong tay Chúa.