John J. Pilch (Thế Giới Văn Hóa Thời Đức Giêsu - Pt Tv. Nhật lược dịch)

CHÚA NHẬT III PHỤC SINH

Luca 24:13-35

Câu chuyện này, chỉ có trong Luca, nói về việc Chúa Giêsu xuất hiện với hai môn đệ, họ đã từ bỏ đức tin và rời khỏi nhóm các môn đệ của Đức Giêsu. Họ đang đi từ Giêrusalem đến Emmau thì Chúa Giêsu phục sinh đến với họ, dường như không biết từ đâu, và Người đã mở mắt họ để hiểu Kinh Thánh, và sau đó Người tỏ mình ra cho họ nhận biết qua việc bẻ bánh.

Ba chủ đề xuất phát từ việc đọc hay lắng nghe đoạn này cách cẩn thận. Thứ nhất, Chúa Giêsu có ý định dạy bảo ý nghĩa “đúng đắn” của Kinh Thánh cho các lữ khách chán nản này. Họ biết Kinh Thánh nhưng họ không hiểu. Chính Chúa Giêsu thuyết giáo bài giảng Phục Sinh đầu tiên.

Thứ hai, bữa ăn này có ẩn ý của một tiệc Thánh Thể và được dùng để bổ túc cho sự giảng dạy Kinh Thánh của Chúa Giêsu khi trên đường đi. Cảm nghiệm này nâng tâm hồn lên cao và “phấn khởi”.

Thứ ba, Luca luôn cố trình bày các môn đệ của Chúa Giêsu thì hợp nhất trong niềm tin và tại bàn ăn. Tác giả minh họa điều này trong bữa Tiệc Ly (Luca 22:14-28, bữa ăn và huấn giáo) cũng như trong những nhóm mới theo Chúa Giêsu sau bài thuyết giảng của ông Phêrô ngày lễ Ngũ Tuần (Công Vụ 2:42; xem thêm 20:11). Hiển nhiên Luca hiểu tiệc Thánh Thể như một nghi thức mà nó tượng trưng cho sự hiệp thông về trí tuệ và con tim.

Emmau chính xác ở đâu? Câu hỏi này giúp chúng ta suy nghĩ thêm khi khám phá sự hiểu biết “đúng đắn” về Kinh Thánh.

Khách hành hương ngày nay đến Do Thái bị sửng sốt khi biết rằng có đến sáu địa điểm được coi là “Emmau”. Sau đây là bốn địa điểm phổ thông hơn cả.

(1) Latrun. Truyền thuyết coi nơi này là làng Emmau của Luca thì ngược trở về sử gia Eusebius (330). Có lẽ Kitô Hữu đã sống ở đây từ thời xa xưa, nhưng Kitô Hữu đầu tiên được biết đến là Julius Africanus, mà năm 221 ông đã dành được từ Rôma cho làng này các quyền lợi của một thành phố La Mã và một tên mới là Nicopolis. Truyền thống Byzantine không bao giờ hồ nghi sự nhận biết này, nhưng dường như nó bị quên lãng sau một trận dịch đã quét sạch ngôi làng này vào năm 639.

Các nhà khảo cổ hiện đại hồ nghi nơi này không phải là nơi được nhắc đến trong Luca. Nó chắc chắn cách xa Giêrusalem 160 “stadia” (31 cây số. Xem Luca 24:13), nhưng một bản viết tay cổ xưa của Luca ghi là 60 “stadia”, gợi ý là Abu Ghosh hay Qubeiba có lẽ đúng hơn.

(2) Abu Ghosh. Đây là ngôi làng trên đường Jaffa, nơi hòm bia giao ước dừng lại trong hai mươi năm (1 Sam 6:21 – 7:2), nhưng trong thời Cựu Ước nó tọa lạc trên đỉnh đồi, chứ không ở trong thung lũng. Các thập tự quân, những người lúng túng vì thiếu hiểu biết, là Kitô hữu, là chiến-sĩ-tổ-tiên trong đức tin của chúng ta, không biết gì về Latrun. Do đó theo kiểu cách thông thường của thập tự quân, họ đo từ Giêrusalem 60 “stadia” và nhận diện ngôi làng gần nhất là Emmau. Khi thập tự quân bị đánh bại vào năm 1187 tại trận chiến ở Hattin, nơi này mất tầm quan trọng bởi vì người du hành đến Giêrusalem đã dùng một con đường khác. Sau cùng sự nhận diện Emmau được chuyển sang Qubeiba.

(3) Qubeiba. Giữa năm 1114 và 1164, bộ Qui Điển “Holy Sepulchre” tìm thấy một ngôi làng ở đây để tăng cường nông nghiệp của vùng này mà từ đó họ có được nguồn thực phẩm. Họ đặt tên là Parva Mahomeria, có lẽ vì một ngôi đền Hồi Giáo đã có ở đây (el-Qubeiba = “một vòm nhỏ”). Như thường xảy ra trong Thánh Địa, những người hành hương sau này cho rằng nơi đây có liên quan đến đời sống của Đức Kitô, và vì nó cách Giêrusalem sáu mươi “stadia”, họ coi đó là Emmau.

(4) “Có lẽ đúng nhất” Emmau. Sau cuộc chiến của người Do Thái chống với Rôma năm 66-70, Vesparian chỉ định tám trăm cựu chiến binh giải ngũ đến sống ở một nơi được gọi là “Emmau”, tọa lạc cách Giêrusalem khoảng ba mươi “stadia”, hay bốn dặm. Việc đóng quân của họ hoàn toàn trùm lấp thành phố nhỏ này, và địa điểm này được đặt tên là Qoloniya (cho đến gần đây). Bị quên lãng vào năm 1948, nó tọa lạc gần Motza ngày nay. Chuyến đi lại giữa Giêrusalem và nơi đây là sáu mươi “stadia”, hay khoảng bảy dặm, nửa khoảng cách này là điều hợp lý cho phép các môn đệ rời khỏi bàn ăn ngay sau khi nhận biết Chúa Giêsu và lập tức trở về Giêrusalem (Luca 24:33).

Bài học về địa lý và khảo cổ ngắn gọn này cho thấy những ai đọc Kinh Thánh hay hiểu biết về đức tin một cách quá đáng theo nghĩa đen thì chắc chắc sẽ gặp những khó khăn nghiêm trọng. Chúa Giêsu chỉ có thể “chấn chỉnh” sự hiểu lầm của các môn đệ vì họ đã quen thuộc với Kinh Thánh nói về Người. Sự nghiên cứu sâu rộng hiện đại cung cấp sự giúp đỡ tương tự cho các tín hữu có lưu tâm. Nói cho cùng, đức tin “mù quáng”, là một món quà hiếu kỳ để trở về với đấng tạo ra trí khôn của con người.