Peter Phạm Văn Minh

VIỆT SỬ CÔNG GIÁO THI CA

Đạo Chúa khởi sự vững bền
Kỳ công tạo nghiệp dựng nên cơ đồ

Một-năm-năm-ba tiền hô. (1533)
Một-tám-ba-ba sóng xô mạn thuyền. (1833)
Lòng tin ấp ủ trung kiên.
Lư Hương Chân lý, đồng kiềng thăng hoa.
Cường quyền cưỡng bức gian tà.
Nhân tâm bất phục, dẫu qua khổ hình.
Lý tưởng tôn giáo trung trinh.
Quyết không lay chuyển thắm tình thanh cao.
Một-tám-năm-sáu lệ trào. (1856)
Pháp bắn Đà-Nẵng máu đào khắp nơi.
“Tây-dương-đạo-trưởng” đầu rơi.
Xác quăng xuống biển giao thời chiến tranh.
(xin xem phim: Áo Dòng Đẫm Máu. https://www.facebook.com/NhathoTanMaiGpXuanLoc/videos/ao-dong-dam-mau-phim-mien-nam-nam-1959/1007027052789019)
Một-tám-sáu-mốt tan tành. (1861)
Kỳ-Hoà Pháp chiếm, đất lành lầm than.
Ba-Giồng giáo hữu lệ tràn.
Biên-Hòa, Bà-Rịa phân thân, trảm đầu.
Tự-Đức ý hiểm thâm sâu. (hoặc bất cứ ai)
Đổ cho giáo hữu theo hầu thực dân.
Minh-Thanh đánh chiếm bao lần.
Tầu-Tây gây sự, ai cần đất ai.
Việt-Chiêm nhiễu sự kéo dài
Ai thời xâm chiếm, ai loài xâm lăng
Chân-Lạp sẽ hỏi tội chăng
Chiêm-Thành mất đất hỏi rằng vì sao…?
“Nước-Trời” vương quốc trời cao...
Đánh tráo tư tưởng ghép vào xâm lăng.
Gian manh chính trị nhập nhằng.
Ghép tội Tôn-Giáo cào bằng tư duy.
Nhìn Cách mạng Pháp thoái suy.
(https://vi.wikipedia.org/wiki/Cách_mang_Phap 1789)
Vua Pháp thua rối, gối quỳ, giữ thân.
Lương tâm đâu, hỡi nịnh thần.
“Cần-Vương” há chịu, “Văn-Thân” nuốt lời.
“Nước-Trời” hiện hữu muôn đời...
Trần gian cõi tạm đến thời cánh chung.
Thiên Chúa nơi chốn cửu trùng.
Vĩnh hằng vinh phúc tương phùng hợp hoan.
Thần Khí khai trí khôn ngoan.
Lòng người sáng tỏ thiện toàn trí tâm.
Chẳng nghe bè lũ mê lầm.
Sự thật xuyên tạc ngấm ngầm mưu gian.
Đất trời từ thuở hồng hoang.
Đưa vào trật tự đa mang nặng tình.
Tạo dựng vạn vật, sinh linh.
Con người tiếp nhận trong mình hồn thiêng.
Hồn thiêng “Linh khí” diệu huyền.
Từ nơi Thiên Chúa nhân hiền cao quang.
Sám hối mau, kẻ lầm đàng.
Lãnh nhận hồng phúc thoát hàng tội nhân.
Lời-Chúa loan báo xa gần...
Ánh sáng soi chiếu phước phần được gieo.
Đường trần vạn nẻo cheo neo.
Ngàn năm bất định hút heo mộ phần...
Ngắm nhìn lịch sử xa gần.
Tiền nhân anh dũng hồng ân ngập tràn.
Điểm tô khí sắc giang san.
Đức tin kiên định vững vàng cậy trông.

“Bình-tây-sát-tả” bất đồng
“Công-bình-thịnh-trị” hiệp thông ân tình

Vì đâu lâm cảnh điêu linh.
Lịch sử ghi lại hành trình đúng sai.
Một-tám-bảy-bốn phôi phai. (1874)
Cha Đặng-Đức-Tuấn hiền tài ẩn thân.
“Hiến-Bình-Tây-Sách” tấu dâng.
Ngoại giao rộng mở góp phần phồn vinh.
Lời Nguyễn-Trường-Tộ tấu trình.
Điều trần Tự-Đức chí tình vì dân.
“Tế-Cấp-Luận” bản điều trần.
Giúp Nước vững mạnh, giúp Dân sang giàu.
(https://gxdaminh.net/z/tusach/luhanhductin/lhdt22.htm, 2, 2 Người Công giáo giữa lòng dân tộc)
Lịch sử lưu dấu bể dâu.
Đại-Thanh, Đại-Hán còn đâu tranh giành.
Duy-Tân tài trí tinh anh.
Khoa-học-kỹ-thuật tiến hành thực thi.
Bình-tây-sát-tả gan lì.
Cần-vương trọng hậu so bì sức dân.
Một-tám-sáu-bảy giao phần... (1867)
Cử hai Linh Mục đích thân yết triều. (cha Điều, cha Hoằng)
Tự Đức thông hiểu quyết liều.
Cử mua máy móc thông tiêu mùa màng.
Huế trường kỹ thuật sang trang.
Trau dồi kiến thức mở mang tầm nhìn.
Tả quân Lê Văn Duyệt tấu trình.
Xin vua đừng bắt hành hình giáo dân.
Trục xuất Linh mục dấn than.
Tây Sơn bách hại thêm phần khó khan.
(https://gxdaminh.net/z/tusach/luhanhductin/lhdt22.htm…...Tả quân Lê Văn Duyệt can thiệp)
Chiếu chỉ Minh Mạng ban hành.
Hơn trăm tử đạo ơn lành trời cao.
Hòa ước Nhâm-Tuất lao xao.
Một-tám-sáu-hai máu đào vẫn rơi. (1862)
Bách đạo như sóng trùng khơi.
Lòng thành tín hữu vững lời mạnh tin.
“Te Deum”
Tạ ơn – Hy vọng lời kinh.
“Miserere”
Lòng Chúa Thương Xót... ân tình bao la.
(https://www.gpquinhon.org/q/on-co-tri-tan/cha-honore-dupont-minh-1859-1885-4313.html). Gia Hựu, ngày 23/7/1885 ...năm đến sáu ngàn giáo dân bị thảm sát)

Tạ ơn thánh sủng Chúa Cha
An-Nam hưởng phúc chan hoà ân thiêng

Cánh đồng lúa chín khắp miền.
Mong chờ thợ gặt nhân hiền đến trao.
Một-tám-chín-lăm tự hào. (*2) (1895)
Giáo phận Hưng-Hóa dạt dào yêu thương.
Một-chín-mười-chín ngát hương. (1919)
Biển-Đức-mười-sáu mở đường Thư Chung
“Linh mục bản xứ tín trung.
Tinh thần hội nhập tương phùng nhân sinh”
(... acclimater la vérité dans les âmes...)
Bạch Đằng sóng vỗ trao tình.
Cửu Long hợp xướng trung trinh hiệp lòng.
Đức G.B... Nguyễn Bá Tòng... (11/6/1933)
Giám mục tiên khởi hằng mong bao ngày.
Một-chín-hai-lăm Huế say. (20/5/1925)
Khâm-sứ-tòa-thánh công dầy dựng nên.
Một-chín-năm-mốt ơn trên. (1951)
Tòa dời Hà-Nội đắp nền Thăng-Long.
Một-chín-năm-chín đợi mong. (1959)
Sài-gòn hợp khúc Cửu-Long kết đoàn.
Sơ kết nhìn lại hỷ hoan.
Dẫu cơn bách hại giáo đoàn gia tang.
Đàng-ngoài cuộc sống trầm thăng.
Thoát cơn bĩ cực vẫn hằng cậy trông.
Hơn hai-triệu-lẻ một lòng.
Nâng tám giáo phận hiệp thông hiệp hành.
Tám Tân-Giám-Mục ơn lành.
Đức Gioan-Hai-Ba quyết nhanh sắc toà.
Một-chín-sáu-mươi thăng hoa. (1960)
Hai-mươi-Giáo-phận chan hoà hồng ân.
(https://www.tgpsaigon.net/bai-viet/tien-trinh-lich-su-cua-viec-thiet-lap-hang-giao-pham-viet-nam.42211đăng ngày 1/9/2010. Lm PhêrôNguyễn Thanh Tùng)

Tin-Mừng lan toả chúng nhân
Thiên Đàng vĩnh phúc thiện chân tình trời

Bốn trăm năm, Chúa gọi mời. (1533-1933)
Công cuộc truyền giáo, bao đời công lao.
Tám Giám mục đổ máu đào.
Hàng trăm linh mục tự hào hiến thân.
Hội đồng quý chức chuyên cần.
Đại-Nam đón nhận hồng ân vàng đồng.
Đất lành thắm đượm máu hồng.
Gieo trong gian khó tình nồng tín trung.
Trăm vị tử-đạo anh hùng.
Tưới trên Đất Việt ươm từng mầm xanh
Tin-Mừng từng bước hình thành...
An-nam đạo giáo trái lành đơm hoa.
Đông-Tây hoà nhịp giao thoa.
Nâng cao phẩm giá chánh-tà biệt phân.
Trăm năm trời đất xoay vần.
Ngàn năm con tạo ta cần nhìn ra.
Cội nguồn quy-hướng Chúa Cha.
Ngôi Hai cứu chuộc, Ngôi-Ba ThánhThần...
Ngôi-Hai nhập thể giáng trần.
Hồng ân cứu độ thế nhân mong chờ.
Đất trời nối lại vần thơ.
Nhân loại tìm lại bến bờ trường sinh.
Cùng hướng lên, một tầm nhìn...
Tôn thờ Thiên-Chúa cứu tinh con người.
Đấng Phục Sinh đã về trời.
Thiên Đàng vĩnh cửu gọi mời thiết tha.
Phận người cát bụi mưa sa.
Tình yêu Thiên Chúa bao la tuôn tràn.
Vũ trụ rộng lớn thênh thang.
Địa cầu nhỏ bé ngút ngàn hồng ân.

Xem Tiếp